Margin Call คืออะไร และทำไมต้องรู้ให้ลึก?
- Margin Call คือจุดที่โบรกเกอร์แจ้งเตือนว่าเงินในบัญชีของคุณไม่พอสำหรับแบกรับออเดอร์ที่เปิดอยู่
- มันเกิดขึ้นเมื่อมูลค่ารวมของพอร์ต (Equity) ลดลงจนต่ำกว่าระดับที่ต้องใช้ประกันการเทรด (Used Margin)
- หากไม่เติมเงินหรือจัดการอะไรเลย โบรกเกอร์จะเริ่ม “Stop Out“ หรือไล่ปิดออเดอร์อัตโนมัติ เพื่อหยุดการขาดทุนที่ลึกลง
- จุดนี้คือ “ขาดทุนเกินทน” ไม่ใช่เพราะเทรดผิดแค่ครั้งเดียว แต่เพราะบริหารความเสี่ยงผิดพลาดต่อเนื่อง
- Margin Call ไม่ได้เกิดกับคนเทรดพลาดเท่านั้น แต่เกิดกับคนที่ “ไม่รู้ว่าเสี่ยงอยู่” มากกว่า
ทำไม Margin Call ถึงเกิดขึ้น?
- ตลาด Forex มีความผันผวนสูง ราคาสามารถเปลี่ยนแปลงได้รวดเร็วและรุนแรง
- ถ้าคุณเปิดล็อตใหญ่เกินทุนที่มี หรือใช้ Leverage สูงเกินไป โดยไม่มีการบริหารความเสี่ยงที่ดี จะทำให้ Equity ร่วงลงอย่างรวดเร็ว
- เมื่อ Equity ต่ำกว่า Used Margin ระบบจะส่งสัญญาณ Margin Call เพื่อแจ้งเตือนว่าเงินไม่พอรองรับความเสี่ยง
- หากปล่อยให้สถานการณ์เป็นแบบนี้ต่อไป จะเข้าสู่ขั้น Stop Out ที่โบรกเกอร์จะปิดออเดอร์ให้เอง
ภาพแสดงถึงคำศัพท์ของการเทรด ซึ่งเหมือนกับ Timeline ว่าการก้าวเข้าสู่คำว่าพอร์ตแตกเป็นอย่างไร ?
ผลกระทบของ Margin Call ต่อพอร์ต
- หากได้รับ Margin Call และไม่จัดการทันที จะทำให้โบรกเกอร์ปิดออเดอร์บางส่วนหรือทั้งหมดโดยอัตโนมัติ
- บางครั้งอาจทำให้เสียโอกาสกลับมาได้ เพราะถูกบังคับปิดออเดอร์ในจังหวะที่ยังมีโอกาสฟื้นตัว
- การโดน Margin Call บ่อย ๆ แสดงว่าการบริหารเงินและความเสี่ยงมีปัญหา อาจทำให้หมดทุนในที่สุด
- จึงจำเป็นต้องมีแผนรับมือและจัดการความเสี่ยงอย่างเป็นระบบ
ใครบ้างที่เสี่ยงโดน Margin Call?
- มือใหม่ที่ยังไม่เข้าใจระบบ Margin และ Leverage อย่างแท้จริง
- เทรดเดอร์ที่ไม่มีแผนบริหารความเสี่ยงชัดเจน
- คนที่เปิดล็อตใหญ่เกินทุน หรือใช้ Leverage สูงโดยไม่มีการควบคุม
- เทรดเดอร์ที่ไม่ติดตามสถานะบัญชีและไม่สนใจสัญญาณเตือนของระบบ
- แม้แต่เทรดเดอร์มืออาชีพ ถ้าเจอสภาพตลาดที่ผันผวนมาก ๆ ก็ยังมีโอกาสโดน Margin Call ได้
วิธีคำนวณ Margin และ Free Margin
- Margin คือเงินที่ถูกกันไว้ในบัญชี เพื่อใช้เปิดออเดอร์ หมายความว่าเงินส่วนนี้ถูกล็อกชั่วคราว
- Free Margin คือเงินที่เหลือในบัญชีซึ่งยังสามารถใช้เทรดเพิ่ม หรือรองรับการแกว่งของกราฟได้
- ถ้า Free Margin เหลือน้อยมาก ออเดอร์จะไม่มีพื้นที่หายใจ หากกราฟแกว่งแรงก็อาจเกิด Margin Call
- การเทรดที่ดีจึงไม่ใช่แค่เปิดออเดอร์ให้ได้ แต่ต้องเหลือ Free Margin ไว้เป็น “กันชน” เสมอ
- นักเทรดที่รอดมาหลายรอบมักจะบอกเหมือนกันว่า “Free Margin สำคัญพอ ๆ กับเงินในบัญชี”
ตัวอย่างของ Trader B ที่ใช้ Lot Size ใหญ่ อื้อหือ! ออเดอร์นี้ 0.10 เลยทีเดียว แน่นอนว่าหากไปถูกทางก็กำไร แต่ผิดทางโอกาศเกิด Margin Call และ Stop Out ได้สูงมากเช่นกัน
สูตรคำนวณง่าย ๆ
- Margin = (ขนาดล็อต × Contract Size) ÷ Leverage
- Free Margin = Equity – Margin
อธิบายคำศัพท์ที่ใช้ในสูตร
- ขนาดล็อต (Lot Size) คือปริมาณการเทรด เช่น 0.01 ล็อต (ล็อตเล็กสุดที่นิยมใน Forex)
- Contract Size คือขนาดสัญญาของคู่เงินที่เทรด ปกติจะเป็น 100,000 หน่วยของสกุลเงินฐาน (สำหรับล็อตมาตรฐาน 1.0)
- Leverage คืออัตราส่วนที่โบรกเกอร์ให้ยืม เช่น 1:100, 1:500 เป็นต้น
- Equity คือยอดเงินรวมในบัญชีขณะนั้น (Balance + กำไร/ขาดทุนที่ยังไม่ปิดออเดอร์)
ตัวอย่างคำนวณแบบง่ายมาก
สมมติ:
- มีทุน 1,000 ดอลลาร์
- เปิดออเดอร์ขนาด 0.01 ล็อต
- Contract Size = 100,000 (มาตรฐาน Forex)
- ใช้ Leverage 1:100
คำนวณ Margin
= (0.01 × 100,000) ÷ 100
= 1,000 ÷ 100
= 10 ดอลลาร์
หมายความว่า
โบรกเกอร์จะกันเงิน 10 ดอลลาร์จากทุน 1,000 ดอลลาร์ไว้สำหรับเปิดออเดอร์นี้
สมมติ Equity ปัจจุบัน = 980 ดอลลาร์ (ขาดทุนไป 20 ดอลลาร์)
คำนวณ Free Margin
= Equity – Margin
= 980 – 10
= 970 ดอลลาร์
หมายความว่า
คุณยังมีเงินเหลือ 970 ดอลลาร์ ที่สามารถใช้เปิดออเดอร์ใหม่ หรือรองรับการแกว่งของราคาได้
ถ้า Free Margin ลดเหลือ 0 หรือเข้าใกล้ 0
- แปลว่าคุณไม่มีเงินเหลือพอรองรับความเสี่ยง
- โบรกเกอร์จะเตือน Margin Call และอาจปิดออเดอร์บางส่วนเพื่อปกป้องบัญชี
- นี่คือสัญญาณให้รีบบริหารความเสี่ยงทันที
ภาพแสดงถึงอารมณ์คนกำลังบวก ที่กำไรได้กำไร และมี Free Margin เยอะ แต่สำหรับคนที่โดยเรียก Margin Call ต้องเครียดมาก ๆ เพราะเหลืออีกนิดพอร์ตก็จะระเบิดแล้ว
จุดเริ่ม Margin Call มักเริ่มจากล็อตที่ไม่พอดี
- หนึ่งในสาเหตุหลักที่พอร์ตพังคือการเปิดล็อตเกินตัว โดยเฉพาะกับมือใหม่ที่ไม่มีการคำนวณ
- มีทุนอยู่แค่หลักพัน แต่เปิดล็อตใหญ่ระดับ 0.5 หรือ 1.0 โดยหวังว่ากราฟจะวิ่งในทางที่ต้องการ
- พอกราฟสะบัดผิดทางเพียงนิดเดียว Equity จะร่วงลงเร็วมาก จนถึงจุด Margin Call โดยไม่ทันตั้งตัว
- การเปิดล็อตใหญ่ทำให้ Margin ถูกใช้เยอะ เหลือ Free Margin น้อย เสมือนพอร์ตยืนอยู่บนขอบเหว
- ทางออกไม่ใช่เลิกเทรด แต่ต้องเริ่มจากการคำนวณขนาดล็อตให้เหมาะกับเงินทุนจริง
ไม่อยากโดน Margin Call ต้องรู้ทันสัญญาณเหล่านี้
- หากเห็น Free Margin เหลือต่ำกว่า 30% ของเงินในบัญชี ถือว่าเริ่มเข้าขั้นอันตราย ต้องเช็กสถานการณ์ทันที
- Equity ที่เริ่มใกล้เคียงกับ Margin ที่ใช้อยู่ คือสัญญาณว่าออเดอร์กำลังแบกพอร์ตหนักเกินไป
- หลายแพลตฟอร์มจะขึ้นคำเตือน เช่น “Low Margin Level” หรือ “Margin Warning” ควรรับฟังสัญญาณเหล่านี้
- บางเทรดเดอร์ปิดเสียงแจ้งเตือนระบบ เพราะรำคาญ นั่นเท่ากับละเลยเครื่องเตือนภัยของพอร์ตตัวเอง
- จุดสำคัญคืออย่าเพิกเฉยต่อสัญญาณเตือนเหล่านี้ เพราะมันคือ “สัญญาณสุดท้ายก่อนพอร์ตแตก”
ตัวอย่าง Trader A อยู่ในตลาดได้ยาว ๆ กับการบริหารความเสี่ยง ออก Lot Size แบบเบา ๆ 0.01 แน่นอนเลยว่า หากผิดทาง ก็มีโอกาสที่จะกลับมาได้นะ เป็นการเทรดแบบบริหารความเสี่ยง
วิธีรับมือ Margin Call จากประสบการณ์ของนักเทรด
- เมื่อระบบเตือน Margin Call มีสองทางเลือกทันที หรือ เติมเงินเพิ่ม หรือปิดออเดอร์บางส่วน
- ถ้ามั่นใจในเทรด และมีเงินสำรอง เติมเพิ่มได้ เพื่อให้ Equity สูงขึ้นและลดแรงกดดันจาก Margin
- ถ้าไม่มั่นใจหรือกราฟยังวิ่งผิดทาง ควรปิดบางออเดอร์เพื่อให้ Margin ลดลง จะช่วยให้พอร์ตมีลมหายใจ
- อย่าดันทุรังถือออเดอร์จนโดน Stop Out เพราะคุณจะไม่มีสิทธิ์เลือกว่าจะปิดไม้ไหน
- การเตรียมใจรับ Margin Call ต้องมาพร้อมแผนล่วงหน้า ไม่ใช่รอให้เกิดก่อนแล้วค่อยคิด
การเตรียมแผนบริหารความเสี่ยงล่วงหน้า
- กำหนดระดับ Stop Loss ที่ชัดเจนในทุกออเดอร์ เพื่อจำกัดความเสียหายก่อนเกิด Margin Call
- วางแผนบริหารขนาดล็อตให้เหมาะสมกับทุนและความเสี่ยงที่รับได้
- ตรวจสอบ Free Margin และ Equity อย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้รู้สถานะพอร์ตตลอดเวลา
การตั้งจุดเติมเงินสำรองอย่างมีวินัย
- เตรียมเงินสำรองไว้สำหรับเติม Margin ในกรณีที่ตลาดยังไม่วิ่งผิดทางมากเกินไป
- เติมเงินเฉพาะเมื่อมั่นใจว่าพอร์ตยังมีโอกาสฟื้นตัว และไม่เติมเพื่อหวังแก้มือแบบใจร้อน
- หลีกเลี่ยงการเติมเงินบ่อยเกินไปโดยไม่มีแผน เพราะอาจทำให้ขาดทุนหนักกว่าเดิม
การปิดออเดอร์แบบมีเหตุผล
- เลือกปิดออเดอร์ที่ทำให้ใช้ Margin มากที่สุดก่อน เพื่อลดแรงกดดันในพอร์ต
- หากเปิดหลายออเดอร์ที่สวนทางกัน ควรปิดไม้ที่ขาดทุนหนักสุดก่อน
- ปิดออเดอร์เป็นขั้นตอน อย่าปิดหมดทีเดียวเพื่อรักษาสภาพคล่องในพอร์ต
การฝึกวินัยและจิตใจนักเทรด
- ยอมรับว่า Margin Call เป็นสัญญาณเตือนให้เรียนรู้และปรับปรุง ไม่ใช่ความล้มเหลว
- ฝึกใจให้ไม่ตื่นตระหนก หรือแก้มือด้วยความใจร้อน เพราะจะเพิ่มความเสี่ยง
- ใช้ประสบการณ์ Margin Call เป็นบทเรียนปรับกลยุทธ์เทรดในอนาคต
ภาพตัวอย่างการเกิด Margin Call และดูขนาดของ Lot Size สิ แรง ๆ ทั้งนั้น สุดท้ายก็ไม่พ้น Stop Out ซึ่งบางโบรกเกอร์ก็มีการแจ้งเตือนถึงความผันผวนนี้ด้วย
วาง Lot อย่างมีแผน ลดความเสี่ยง Margin Call
- ควรคำนวณขนาดล็อตก่อนเปิดออเดอร์ทุกครั้ง โดยเทียบกับเงินทุนและระยะห่าง Stop Loss
- ตัวอย่างเช่น มีทุน $100 ควรเปิดแค่ 0.01 เท่านั้น อย่าเกินกว่านี้ถ้าไม่มีประสบการณ์
- ใช้เครื่องมืออย่าง Position Size Calculator จะช่วยให้วางแผนได้แม่นยำ
- หลีกเลี่ยงการเปิดหลายไม้พร้อมกัน โดยเฉพาะไม้สวนทางกัน เพราะจะใช้ Margin สูงขึ้นโดยไม่รู้ตัว
- อย่ามองว่าการเปิดล็อตใหญ่คือการหาเงินเร็ว มันคือความเสี่ยงที่ต้องจ่ายแพงถ้าไม่รอด
บริหาร Leverage ให้เป็น ไม่ใช่แค่เครื่องมือขยายพอร์ต
- Leverage ที่โบรกเกอร์ให้ เช่น 1:500 หรือ 1:2000 เป็นเพียง “สิทธิ์” ในการใช้ Margin น้อยลง ไม่ใช่เงินเพิ่ม
- หลายคนเข้าใจผิด คิดว่า Leverage สูงคือดีทั้งหมด ซึ่งจริงแค่บางส่วน
- ยิ่ง Leverage สูง คุณสามารถเปิดล็อตใหญ่โดยใช้เงินน้อยได้ แต่นั่นก็แปลว่าความเสี่ยงยิ่งสูง
- มือใหม่ควรใช้ Leverage ระดับกลาง เช่น 1:200 ถึง 1:500 จะควบคุมความเสี่ยงได้ง่ายกว่า
- อย่าลืมว่า Leverage เป็นเพื่อนที่ดี หากคุณมีวินัย แต่เป็นศัตรูร้ายถ้าใช้แบบไม่มีแผน
บทเรียนจากคนเคยพังเพราะ Margin Call และทางรอดที่เจอ
- เคยเปิดล็อตใหญ่ด้วยความมั่นใจแบบไม่ดูทุน ขาดทุนไม่ถึง 30 จุด พอร์ตหายครึ่งในวันเดียว
- ตอนนั้นไม่เข้าใจว่าตัวเลข Margin Level ที่เหลือ 100% แปลว่าอะไร รู้แค่ว่า “ยังเปิดได้”
- จนวันหนึ่งโดน Stop Out ไล่ปิดไม้หมด เหลือเงิน 20 บาท ตาสว่างเลยทันที
- จากวันนั้นเริ่มเรียนรู้เรื่อง Risk Management จริงจัง ฝึกเทรดบนบัญชี Cent ใช้ล็อตเล็ก เน้นความอยู่รอด
- สุดท้ายก็ค่อย ๆ โตกลับมาได้ ไม่ใช่เพราะเทรดแม่นขึ้น แต่เพราะบริหารเงินดีขึ้นต่างหาก
การไม่เข้าใจ Margin Level ทำให้พลาดหนัก
- Margin Level คือเปอร์เซ็นต์ที่บอกว่ายอด Equity มีความสัมพันธ์กับ Used Margin อย่างไร
- เมื่อตัวเลข Margin Level ลดลงต่ำกว่าเกณฑ์ที่โบรกเกอร์กำหนด เช่น 100% หรือ 50% จะเริ่มมีความเสี่ยงถูกเรียก Margin Call หรือ Stop Out
- ช่วงแรก ๆ มักจะเข้าใจผิดคิดว่า Margin Level 100% หมายถึง “ยังปลอดภัย” ทั้งที่จริงคือจุดวิกฤติใกล้หมดพื้นที่หายใจแล้ว
- การไม่รู้จักอ่านตัวเลขนี้ ทำให้เปิดล็อตใหญ่เกินไปโดยไม่รู้ตัว
การเริ่มต้นใหม่ด้วยบัญชี Cent และล็อตเล็ก
- บัญชี Cent คือบัญชีที่ใช้เงินลงทุนจริงแต่ขนาดล็อตเล็กลงมาก เหมาะกับการฝึกบริหารเงิน
- ใช้ล็อตเล็กอย่าง 0.01-0.02 เพื่อควบคุมความเสี่ยงและให้พอร์ตมีโอกาสรอดจากความผันผวน
- การเทรดในบัญชีนี้ช่วยสร้างวินัยบริหารเงิน และฝึกอ่านสถานะ Margin ได้ชัดเจนขึ้น
- จากประสบการณ์นี้ทำให้เข้าใจว่าการ “อยู่รอดในตลาด” สำคัญกว่าการทำกำไรเร็ว
การปรับ mindset จากการล้มเหลวสู่ความสำเร็จ
- เรียนรู้ที่จะไม่โทษโชคชะตาหรือการตลาด แต่เริ่มโฟกัสที่การจัดการความเสี่ยงและวินัยตัวเอง
- เข้าใจว่า “ขาดทุนคือส่วนหนึ่งของการเทรด” แต่ต้องควบคุมให้ไม่ขาดทุนจนหมดตัว
- ฝึกการวางแผนก่อนเปิดออเดอร์ทุกครั้ง โดยเฉพาะการตั้ง Stop Loss และการคำนวณล็อตให้เหมาะสม
- ปรับตัวช้า ๆ แต่มั่นคงจนสร้างพอร์ตที่เติบโตอย่างยั่งยืน
บทเรียนสำคัญที่อยากบอกต่อ
- อย่าเทรดเกินทุน และอย่าดันทุรังเปิดล็อตใหญ่เกินกว่าที่เงินจะรองรับ
- ติดตามสถานะ Margin Level และ Free Margin อย่างใกล้ชิดเสมอ
- เตรียมแผนรับมือ Margin Call ไว้ล่วงหน้า ไม่ใช่รอให้เกิดก่อนแล้วค่อยแก้ไข
- ใช้บัญชีทดลองหรือบัญชี Cent ฝึกบริหารความเสี่ยงก่อนลงสนามจริง
- สุดท้าย ความสำเร็จไม่ได้มาจากโชค แต่เกิดจากการเรียนรู้และปรับปรุงวิธีเทรดอย่างต่อเนื่อง
เป็นบทเรียนจากคนเคยพอร์ตแตกแบบสั้น ๆ ที่เมื่อหันมาบริหารความเสี่ยงแล้ว ผลมันดีกว่าการรวยเร็วเป็นไหนๆ
คลิปที่น่าสนใจ
- ขอแนะนำคลิปที่ให้ความรู้เรื่อง Margin Call / Stop Out คืออะไร รู้ไว้ก่อนพอร์ตแตก ล้างพอร์ต | พื้นฐาน forex เบื้องต้น โดยจะต้องได้เห็นการเทรดจริงจะได้เข้าใจง่ายขึ้น
สรุป
- Margin Call คือสัญญาณเตือนว่าพอร์ตคุณ “เสี่ยงเกินไป” ต้องรีบปรับแผนก่อนพอร์ตพัง
- การอยู่รอดในตลาดไม่ใช่เรื่องโชค แต่เป็นเรื่องของการวางแผนและบริหารความเสี่ยงอย่างมีวินัย
- อย่าเปิดล็อตใหญ่เกินตัวเพียงหวังรวยเร็ว เพราะอาจเจอ Margin Call ที่ทำให้เสียหมดตัวได้
- Free Margin คือ “พื้นที่หายใจ” ของพอร์ต ถ้ามีน้อย แปลว่าพอร์ตกำลังจะติดขัด
- เมื่อเจอสัญญาณ Margin Call ให้เลือกเติมเงินหรือปิดออเดอร์บางส่วน ไม่ควรถือจนโดน Stop Out
- การตั้ง Stop Loss และบริหารขนาดล็อตให้เหมาะสม เป็นวิธีป้องกัน Margin Call ที่ดีที่สุด
อ้างอิง
- Forex.com – Glossary: Margin Call
https://www.forex.com/en/glossary/margin-call/ - BabyPips – Margin Call Exemplified
https://www.babypips.com/learn/forex/margin-call-exemplified - Investopedia – Margin Call: What It Is and How to Meet One With Examples
https://www.investopedia.com/terms/m/margincall.asp - Margin Call: What It Is and How to Meet One With Examples:https://www.investopedia.com/terms/m/margincall.asp
FAQ — Margin Call คืออะไรในการเทรด Forex: ความสำคัญและวิธีรับมือ