Forex ผิดกฎหมายไหม: อธิบายข้อกฎหมายเกี่ยวกับ Forex ในไทย ฉบับครอบคลุมที่สุด

Forex คืออะไร และทำไมถึงถูกจับตามองทางกฎหมาย

• Forex ย่อมาจาก Foreign Exchange หรือ “ตลาดซื้อขายอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราระหว่างประเทศ”
• เป็นตลาดการเงินที่ใหญ่ที่สุดในโลก เปิด 24 ชั่วโมง วันจันทร์-ศุกร์ ปริมาณการซื้อขายเฉลี่ยต่อวันในตลาด Forex ทั่วโลกอยู่ที่ 7.5 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ (USD 7.5 trillion)
• คนไทยสนใจ เทรด Forex เพราะ
  • เปิดบัญชีง่าย ใช้แค่บัตรประชาชนกับบัตรเครดิตก็เริ่มได้
  • เงินเริ่มต้นเพียงหลักร้อยหรือพันก็เทรดได้ เพราะมีระบบ Leverage
  • เทรดได้ทั้งขาขึ้นและขาลง เช่น เทขาย EUR แล้วซื้อ USD ก็สามารถทำกำไรจากการอ่อนค่าของยูโรได้
• แต่ตลาดนี้ไม่มีศูนย์กลาง ไม่มีการส่งมอบเงินจริง
  • การเทรดจึงเป็นแค่การ “เก็งกำไร” บนความเคลื่อนไหวของราคา
  • ไม่มีการซื้อเงินดอลลาร์หรือยูโรจริง ๆ แค่สัญญาว่าเราซื้อ-ขาย
• จุดนี้ทำให้หลายคน โดยเฉพาะหน่วยงานรัฐเริ่มจับตา
  • เพราะมีช่องให้มิจฉาชีพใช้หลอกว่า “ลงทุนใน Forex” ทั้งที่ไม่เคยเอาเงินไปเทรดจริง
  • หลายครั้งใช้โครงสร้างคล้ายแชร์ลูกโซ่ เอาเงินคนใหม่จ่ายคนเก่า
• ช่วงปี 2558 มีบริษัทเอกชนอ้างว่าเป็นตัวแทนโบรกเกอร์ Forex
  • โฆษณาผ่าน Facebook ว่า “ลงทุน Forex ได้ผลตอบแทน 10% ต่อเดือน การันตี 100%”
  • มีคนหลงเชื่อโอนเงินหลายล้านบาท
  • สุดท้ายบริษัทปิดเว็บหนี ผู้เสียหายแจ้งความ พบว่าไม่ได้มีการเทรดจริง แต่เอาเงินคนใหม่จ่ายคนเก่า
  • ศาลตัดสินว่าผิด พ.ร.บ.กู้ยืมเงินที่เป็นการฉ้อโกงประชาชน

กฎหมายไทยว่าด้วยการเทรด Forex: อะไรทำได้? และอะไรที่ทำไม่ได้?

• กฎหมายไทยไม่ได้ห้ามคนไทย “เล่น Forex” แต่ห้าม “ชักชวนให้คนอื่นเล่น” แบบไม่ได้รับอนุญาต
• การที่เราเทรดกับโบรกเกอร์ต่างประเทศโดยตรง ยังอยู่ในพื้นที่สีเทา เพราะไม่ใช่ธุรกรรมที่ถูกควบคุมในประเทศ
• แต่สิ่งที่ผิดกฎหมายแน่ ๆ คือ
  • ชวนคนอื่นมาเทรดโดยอ้างว่าจะได้ผลตอบแทน
  • รับฝากเงินเพื่อเทรดแทนคนอื่น
  • เปิดคอร์สสอนแบบเก็บเงินแล้วหลอกให้โอนเงินไปให้เทรดแทน
• กฎหมายที่เกี่ยวข้อง
  • พระราชบัญญัติการกู้ยืมเงินที่เป็นการฉ้อโกงประชาชน (พ.ศ. 2527)
    • มาตรา: มาตรา 5, 6
    • บทลงโทษ: จำคุกไม่เกิน 10 ปี หรือปรับไม่เกิน 2 แสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ สำหรับผู้ที่กู้ยืมเงินหรือทำธุรกรรมหลอกลวงประชาชน
  • พระราชบัญญัติหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (พ.ศ. 2535)
    • มาตรา: มาตรา 29/1 (เกี่ยวกับการให้ใบอนุญาตและการควบคุมโบรกเกอร์)
    • บทลงโทษ: จำคุกไม่เกิน 5 ปี หรือปรับไม่เกิน 5 แสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ หากดำเนินธุรกิจหลักทรัพย์โดยไม่ได้รับอนุญาต
  • พระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (พ.ศ. 2542)
    • มาตรา: มาตรา 11, 12
    • บทลงโทษ: จำคุกตั้งแต่ 1-10 ปี และปรับตั้งแต่ 2 แสนถึง 2 ล้านบาท สำหรับผู้ที่ฟอกเงินหรือเกี่ยวข้องกับการฟอกเงิน

ภาพอธิบายถึงโบรกเกอร์ต่างประเทศที่เข้ามาทำการตลาดในประเทศไทย แต่สำหรับในไทยแล้ว ไม่ผิดกฎหมาย แต่การชักชวนให้คนอื่นเล่นเนี่ยผิดกฎหมาย หรือ การฝากเทรด เปิดคอร์สสอนแล้วหลอกเงินไปเทรด ข้อนี้แหละที่ผิดเต็ม ๆ

ธปท. และ ก.ล.ต. มีบทบาทอย่างไรในตลาด Forex

• ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) มีหน้าที่ควบคุมการแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศ
  • ถ้าใครจะรับซื้อขายเงินตราในประเทศ ต้องมีใบอนุญาต
• สำนักงาน ก.ล.ต. (คณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์ฯ) มีหน้าที่ดูแลการระดมทุนและการลงทุนในตราสารทางการเงิน
  • Forex ยังไม่ใช่สินทรัพย์ที่อยู่ภายใต้การดูแลของ ก.ล.ต.
  • ใครที่ชวนลงทุน Forex จึงมักจะผิดข้อหาระดมทุนโดยไม่ได้รับอนุญาต
• ทั้งสององค์กรเคยออกประกาศเตือนว่า “Forex ไม่มีการกำกับดูแลในไทย” เทรดได้แต่ต้องรับความเสี่ยงเอง

เทรด Forex กับโบรกเกอร์ต่างประเทศ ผิดกฎหมายหรือไม่

• การเปิดบัญชีกับโบรกเกอร์ต่างประเทศ แล้วเทรดเอง ไม่ถือว่าผิดกฎหมายในไทย
• แต่มีสิ่งที่ต้องระวัง!
  • ต้องตรวจสอบก่อนว่า โบรกเกอร์ นั้นๆได้รับใบอนุญาตจากประเทศต้นทางหรือไม่ เช่น ASIC (ออสเตรเลีย), FCA (อังกฤษ), CySEC (ไซปรัส)
  • ถ้าโบรกเกอร์ปิดหนีหรือโกงขึ้นมา ไม่สามารถร้องเรียนในไทยได้ 
  • จะมีแค่บางหน่วยงาน ที่พอช่วยเหลือเราได้ เช่น The Financial Commission แต่ต้องตรวจสอบก่อนว่าโบรเกอร์ที่เราใช้เป็นสมาชิกหรือไม่
• การส่งเงินออกไปต่างประเทศเพื่อเทรดในลักษณะนี้ ก็ยังอยู่ในพื้นที่เทา ๆ
  • ถ้าส่งเงินผ่านช่องทางถูกต้อง เช่น Wire Transfer ก็ยังพอได้
  • แต่ถ้าใช้ Crypto หรือ Payment Gateway ที่แปลก ๆ อาจเสี่ยงโดนตรวจสอบได้

การระดมทุนหรือชักชวนเทรด Forex: เส้นแบ่งระหว่างถูกและผิด

• เส้นแบ่งสำคัญเลยคือ “ทำเพื่อผลประโยชน์ของตัวเองหรือไม่”
  • ถ้าโพสต์ชวนคนมาเปิดบัญชีใต้ลิงก์ IB ของตัวเอง ไม่ผิด แต่ต้องเปิดเผยให้ชัด
  • ถ้ารับเงินมาเทรดแทน อันนี้ผิดแน่นอน เข้าข่ายรับฝากเงิน
  • ถ้าทำคล้ายแชร์ เช่น ชวนคนมาใส่เงินแล้วบอกว่าจะปันผล อันนี้เสี่ยงติดคุกได้เลย
• หลายคนคิดว่าแค่ตั้งกลุ่มเทรด แชร์สัญญาณ ก็ไม่น่าผิด
  • ถ้าไม่เก็บเงิน ไม่มีผลตอบแทนที่รับปาก ก็ยังพออยู่ได้
  • แต่ถ้ามีระบบสมาชิก เก็บเงิน แล้วเอาเงินคนอื่นไปเทรดแทน อันนี้เสี่ยงผิดเต็ม ๆ

ภาพอธิบายถึงหน้าที่ของ ธนาคารแห่งประเทศไทย และ กลต. ที่ทำหน้าที่ในการกำกับดูแล แต่ทั้งสององค์กรก็ได้ออกมาบอกแล้วว่า Forex ไม่มีการกำกับดูแล แต่เราต้องดูแลตัวเองหากถูกโกง

ความเสี่ยงทางกฎหมายที่นักเทรดไทยควรรู้

• โดนกล่าวหาว่าหลอกลวง ถ้ามีการอ้างผลตอบแทนสูงเกินจริง
  • เช่น พูดว่า “กำไร 20% ต่อเดือนแน่นอน” หรือ “ไม่มีทางขาดทุน”
  • ถ้าเกิดมีคนเสียหาย แล้วเอาคำพูดตรงนี้ไปแจ้งความ คุณอาจโดนข้อหา “ฉ้อโกงประชาชน” แม้ไม่ได้ตั้งใจโกง
• ถูกฟ้องร้องจากคนที่โอนเงินมาให้แล้วเทรดเสีย
  • ถึงแม้จะไม่ได้ตั้งใจรับฝากเงิน แต่ถ้าคนอื่นโอนเงินมาให้เทรด แล้วเกิดขาดทุน เขาสามารถฟ้องร้องได้
  • บางกรณีคนเทรดดีแต่แรก คนเลยแห่มาฝากเงิน แต่พอขาดทุน กลายเป็นคดีแพ่งและอาญา
• หากโบรกเกอร์ที่ใช้มีปัญหา แล้วหน่วยงานไทยตรวจสอบย้อนหลัง อาจโดนเรียกสอบ
  • โดยเฉพาะถ้ามีเงินหมุนเวียนในบัญชีเยอะผิดปกติ แล้วพบว่ามีการโอนจากคนอื่นเข้ามา
  • หน่วยงานอาจสงสัยว่าเกี่ยวข้องกับการระดมทุนหรือฟอกเงิน
• ถ้าส่งเงินไปเทรดผ่านช่องทางที่ผิดกฎหมาย เช่น โอนผ่านพ่อค้าคนกลาง หรือใช้ e-wallet น่าสงสัย อาจเสี่ยงฟอกเงินโดยไม่รู้ตัว
  • บางคนใช้ Crypto Wallet ที่ไม่มี Know Your Customer (KYC) โอนเงินเข้าโบรกเกอร์
  • ถ้ามีการเชื่อมโยงกับธุรกรรมผิดกฎหมาย อาจกลายเป็นผู้ต้องสงสัย แม้จะเทรดด้วยความสุจริต
• คนที่มีชื่อเสียงแล้วเปิดคอร์สสอน ระวังเรื่องโฆษณาเกินจริง อาจเข้าข่ายหลอกลวง
  • โฆษณาว่า “เรียนแล้วรวยแน่” หรือ “ระบบนี้ทำเงินทุกเดือน” ถ้ามีคนเสียหายก็อาจถูกฟ้อง
  • โดยเฉพาะถ้ามีการแนบผลการเทรดปลอม หรือแสดงพอร์ตกำไรเกินจริง
• เคยมีกรณีเทรดเดอร์ชื่อดังในโซเชียล เปิดคอร์สสอนและรับเทรดพอร์ตให้แบบ “สมัครเรียนแล้วฝากเงิน”
  • ตอนแรกให้ผลตอบแทนดี คนแห่โอนเงินมาเพียบ
  • พอเทรดเสีย เริ่มไม่จ่ายคืน คนร้องเรียนไปยัง ปปง. และ สคบ.
  • สุดท้ายโดนข้อหา รับเงินโดยไม่มีใบอนุญาต และโฆษณาเกินจริง
  • แม้จะมีเจตนาดีแต่พอรับเงินจากคนอื่น ระบบกฎหมายมองว่า “คุณกำลังบริหารเงินของคนอื่น” ซึ่งผิดกฎหมายไทยทันที

ภาพอธิบายถึงโบรกเกอร์ต่างประเทศมีการกำกับดูแลจากหน่วยงานชั้นนำต่าง ๆ แน่นอนเลยว่า FCA และ FSA เป็นความน่าเชื่อถืออันดับต้น ๆ สำหรับในภาพคือ โบรกเกอร์ XM และ Exness ที่ได้รับความนิยมในประเทศไทย

กรณีศึกษาความผิดเกี่ยวกับ Forex ที่เคยเกิดขึ้นในไทย

คดี Forex-3D ที่โด่งดัง

• ชักชวนคนมา “ลงทุน” แล้วบอกว่าจะเอาเงินไปเทรด
• สุดท้ายเงินไม่ได้เทรดจริง แต่เอาเงินคนใหม่มาจ่ายคนเก่า
• มีผู้เสียหายเป็นหมื่นคน มูลค่าความเสียหายนับพันล้าน

มีหลายกรณีที่ influencer โพสต์อวดผลกำไร แล้วชักชวนให้โอนเงินมาให้เทรดแทน

• ตอนแรกกำไรจริง พอขาดทุนก็หายไปเฉย ๆ
• คนที่โอนเงินให้ถึงขั้นหมดตัว

ช่องทางเทรด Forex ที่ถูกกฎหมายมีหรือไม่ในประเทศไทย

• ปัจจุบันยังไม่มีโบรกเกอร์ Forex รายใดในไทยที่ได้รับใบอนุญาตจาก ธปท. หรือ ก.ล.ต.
• ช่องทางที่ใกล้เคียงคือ
  • เทรดฟิวเจอร์สกับ TFEX เช่น USD Futures (แต่ไม่ใช่ Forex ตรง ๆ)
  • เทรด CFD กับโบรกเกอร์ต่างประเทศที่มีใบอนุญาตจริง และไม่รับฝากเงิน
• ถ้าจะเล่นจริง ๆ ต้องรู้ว่าเรากำลัง “เทรดกับใคร” และ “โอนเงินไปที่ไหน”

เทรดอย่างไรให้ปลอดภัย ไม่ผิดกฎหมาย

เทรดด้วยบัญชีของตัวเองเท่านั้น อย่ารับเงินคนอื่นมาเทรด

• ถึงแม้จะมีคนเสนอว่าให้ “ฝากเทรด” เพราะเห็นว่าเราเทรดเก่ง
• อย่าเสี่ยง! เพราะทันทีที่รับเงินคนอื่น เท่ากับว่าเรากำลัง “บริหารเงินของบุคคลอื่น” ซึ่งเข้าข่ายผิดกฎหมายในไทย
• ถ้าขาดทุนเมื่อไหร่ ต่อให้บอกว่าไม่ได้การันตี คนก็ฟ้องร้องได้

อย่าหลงเชื่อใครที่อ้างว่าการันตีผลตอบแทน หรือไม่มีความเสี่ยง

• ในโลกของการเทรด ไม่มีอะไรที่ “แน่นอน” หรือ “เสี่ยง 0%”
• ถ้ามีใครมาบอกว่า “ลงทุนกับผม กำไรแน่ 15% ต่อเดือน” ให้ตั้งข้อสงสัยไว้ก่อน
• เคยมีคนหลงเชื่อแบบนี้ แล้วโดนเชิดเงินหายไปทั้งชีวิต

ศึกษากฎหมายให้เข้าใจ อย่าเทรดแบบไม่รู้กติกา

• หลายคนเทรดเก่ง แต่ไม่รู้ว่าการรับคนเข้ากลุ่ม VIP แบบเก็บค่าสมัคร ถ้าผูกโยงกับผลตอบแทน = เสี่ยง
• รู้ไว้ก่อน ดีกว่าเทรดอยู่ดี ๆ แล้วโดนหมายเรียกแบบไม่รู้ตัว

ถ้าจะทำเป็นอาชีพ ต้องยอมรับความเสี่ยงและภาษีที่ตามมา

• เทรดเองแล้วได้กำไร ยังไม่ผิด แต่ถ้าเทรดแล้วมีรายรับจาก IB, ค่าสมัคร, รายได้อื่น ๆ ต้องคิดภาษีให้ถูก
• อย่าคิดว่าออนไลน์แล้วไม่มีใครตามเจอ ทุกอย่างในบัญชีมีร่องรอยหมด

หลีกเลี่ยงการโฆษณาเกินจริง หรือโพสต์ชวนคนอื่นเทรดแบบล่อหลอก

• เช่น โพสต์ว่า “กำไรวันละหมื่น ง่าย ๆ แค่เปิดบัญชีผ่านลิงก์นี้” หรือ “ใครเทรดไม่เป็น มาฝากกับเรา”
• ถ้าเกิดคนเสียหาย แม้จะไม่ได้ตั้งใจโกง ก็เสี่ยงโดนร้องเรียน
• ถ้าจะโปรโมต แนะนำให้พูดในเชิงให้ความรู้ ไม่ใช่การันตีกำไร

ถ้าเริ่มมีคนโอนเงินมาหาแบบไม่รู้จักตัว อย่ารับเด็ดขาด เพราะมีสิทธิ์โดนคดีอาญา

• ถ้ามีเงินแปลก ๆ เข้าบัญชีจากคนที่ไม่รู้จัก หรือไม่เคยตกลงอะไรกันชัดเจน อย่ารับ อย่าถอน
• เพราะหากปลายทางคือการโกง หรือแชร์ลูกโซ่ แล้วเงินวิ่งผ่านบัญชีเรา เราจะกลายเป็น “ผู้ร่วมขบวนการ” โดยไม่รู้ตัว

ตัวอย่างภาพที่แสดงถึง คำพูดสำคัญ หากพูดออกไปหรือมีการระบุเอาไว้เนี่ย เข้าข่ายฉ้อโกงประชาชน ถึงแม้ว่าจะไม่ตั้งใจก็ตาม

คลิปที่น่าสนใจ

สำหรับวีดีโอที่น่าสนใจในบทความนี้ขอนำเสนอ การอธิบายเรื่องของ Forex แบบเข้าใจง่ายจากช่อง
Kitthanet Putiphatwattana  แน่นอนเลยว่ามีการสอนแบบถูกต้องมาก ๆเกี่ยวกับความเข้าใจในการเทรด กับ คลิปที่ชื่อว่า Forex คืออะไร 

สรุป

• การเทรด Forex ด้วยบัญชีของตัวเองยังไม่ถือว่าผิดกฎหมายในประเทศไทย
• แต่หากมีการรับฝากเงิน ชักชวนให้คนอื่นลงทุน หรือการันตีผลตอบแทน อาจเข้าข่ายผิดกฎหมายทันที
• บทความนี้อธิบายข้อกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับ การเทรด Forex อย่างละเอียด
• ครอบคลุมบทบาทของหน่วยงานกำกับดูแล เช่น ธปท. และ ก.ล.ต.
• ชี้ให้เห็นความเสี่ยงที่เทรดเดอร์ไทยอาจเจอ แม้ตั้งใจเทรดอย่างสุจริต
• มีตัวอย่างคดีจริงเพื่อให้เข้าใจว่าความผิดทางกฎหมายเกิดขึ้นได้ง่ายแค่ไหน
• เหมาะสำหรับทั้งมือใหม่และคนที่เทรดอยู่แล้ว เพื่อเทรดอย่างมั่นใจและไม่พลาดเพราะไม่รู้กฎหมาย

อ้างอิง

• Is Forex Trading Legal in Thailand?: https://market-bulls.com/is-forex-trading-legal-in-thailand/

FAQ – Forex ผิดกฎหมายไหม: อธิบายข้อกฎหมายเกี่ยวกับ Forex ในไทย ฉบับครอบคลุมที่สุด

 

เขียนโดย

Rattapoom Jitjaroen

ผู้ตรวจทานความถูกต้อง

Chonthicha Poomidon